بیسبال نوعی ورزش گروهی است که با چوب و توپ توسط ۹ بازیکن در یک زمین چمن بازی میشود. بیسبال در قرن نوزدهم از ورزش انگلیسی کریکت ریشه گرفته است.
بیسبال از بازیهای متعددی که با چوب و توپ بازی میشدند اشتقاق پیدا کردهاست. از جمله این بازیها میتوان ورزش قدیمی راوندر که در آمریکای شمالی بازی میشد، ورزش انگلیسی کریکت و ورزش بسیار قدیمی رومانیائی اُینا را نام برد.
نخستین مسابقه ورزش مدرن بیسبال که در اسناد نوشتاری گزارش شدهاست، به مسابقهای در ۴ ژوئن ۱۸۳۸ در بیچویل، انتاریو، کانادا مربوط میشود.
بیسبال در دهه ۱۸۶۰ حالت نیمهحرفهای پیداکرد. نخستین تیم کاملا حرفهای بیسبال در ایالات متحده، تیم سینسیناتی رد استاکینگز بود که در ۱۸۶۹ تشکیل شد.
امالبی یا لیگ برتر بیسبال امریکا (Major League Baseball) مهمترین لیگ حرفهای بیسبال در آمریکای شمالی است.
نخستین لیگ رسمی بیسبال در خارج از امریکا و کانادا سال ۱۸۷۸ در کوبا شکل گرفت. کوبائیها سابقه درخشانی در بیسبال دارند و تیمملی آنها از هنگام شروع مسابقات بینالمللی در اواخر دهه ۱۹۳۰ همواره یکی از قویترین تیمهای دنیا بودهاست.
لیگهای حرفهای بیسبال پس از جنگ جهانی اول در کشورهای دیگری هم آغاز بهکار کردند. از جمله؛
ایتالیا در سال ۱۹۴۸ دومین کشور اروپایی شد که لیگ بیسبال را در کشور خود برگزار میکرد. بعد از جنگ جهانی دوم بیسبال در بسیاری از کشورهای آمریکای مرکزی و کشورهای حوزه دریای کارائیب طرفداران زیادی یافت. برجستهترین لیگهای بیسبال در آمریکای لاتین؛
از دهه هفتاد رقابتهای کارائیب بنیاننهادهشد، مسابقاتی که میان تیمهای برتر چهار کشور حاشیه دریای کارائیب؛ مکزیک، دومینیکن، کوبا و ونزوئلا برگزار میشود.
ژاپن یکی از اولین کشورهایی بود که بیسبال به آن راهیافت. بیسبال خیلی زود مهمترین ورزش گروهی ژاپن شد. در سال ۱۹۳۶ نیپون بیسبال لیگ شروع بهکار کرد.[۱] ۸۶۴ مسابقه این لیگ در سال ۲۰۰۶ بیش از بیست میلیون و چهارصد هزار تماشاگر داشت و چهارمین لیگ پرتماشاگر دنیا بود (پس از امالبی، انبیای و انافال سه لیگ امریکایی بیسبال، بسکتبال و هاکی روی یخ).
ژاپنیها و آمریکاییها این ورزش را به دیگر کشورهای شرق آسیا هم بردند و بیسبال بهسرعت ورزش گروهی اول کرهجنوبی و تایوان شد. لیگ حرفهای بیسبال در کرهجنوبی از ۱۹۸۲ و در تایوان از ۱۹۹۰ شکل گرفت. چین و اسرائیل هم دو کشور آسیایی دیگری هستند که به ترتیب در ۲۰۰۳ و ۲۰۰۷ لیگ حرفهای بیسبال را تشکیل دادند.
بیسبال در سال ۱۹۹۴ وارد بازیهای آسیایی هم شد. ژاپنیها این رشته را در تقویم مسابقات هیروشیما قرار دادند، سه دوره اول این مسابقات با قهرمانی تیم ملی ژاپن به پایان رسید، اما در آخرین دوره مسابقات در سال ۲۰۰۶ تیم ملی بیسبال تایوان با شکست پنج تیم دیگر شرکت کننده (ژاپن، کرهجنوبی، چین، تایلند، فیلیپین) به قهرمانی رسید.
در سال 1314 آقای " GIPSON " از آمریکا بعنواه مشاور سازمان تربیت بدنی به ایران آمد و در اردوگاه تابستانی منظریه دو رشته ورزشی نجات غریق و بیس بال را پایه گذاری کرد ، بر اساس تحقیقات بعمل آمده ، این رشته از سالهای بسیار دور در اکثر نقاط ایران به شکل بازیهای بومی و محلی با نامهای مختلف انجام میشده است که شباهتی با بیس بال امروزی داشته است ، کارشناسان معتقدند که در واقع بیس بال از این ورزش های قدیمی ایرانی نشات گرفته است . مسابقات بیس بال برای اولین بار در سال 1320 در تهران توسط دانش آموزان دانش سرای تربیت بدنی در منظریه تهران انجام شد. استاد داود نصیری مربی تیم مذکور بوده وی بیس بال را در اردوهای دانش سرای تربیت بدنی که در تابستان تشکیل میشد بصورت خصوصی برای دانشجویان تدریس میکرد .
کمیته بیس بال ایران فعالیت خود را از سال 1368 آغاز نمود و بصورت رسمی و به عنوان یک فدراسیون فعالیت خود را در سال 1372 آغاز کرد .رشته های تحت پوشش فدراسیون در آغاز بیس بال ، سافت بال، کریکت و چوگو بودند که از سال 1379 و با پیوستن ورزش چوگو به فدراسیون ورزشهای همگانی ، رشته راگبی جایگزین این رشته گردید. پس از مدتی رشته بیس بال به همراه 14 رشته دیگر در قالب فدراسیون انجمن هیئت های ورزشی کار خود را ادامه داد و هم اکنون دارای 11 کمیته در استان های بوشهر،کرمان،قم،سمنان،خوزستان،گیلان،هرمزگان،اراک،البرز تهران،اصفهان،میباشد. تاکنون در ایران 27 دوره مسابقات قهرمانی کشور و قهرمانی باشگاههای برگزار شده است و تیم ملی بیس بال ایران 3 بار در مسابقات بیس بال کاپ آسیا در سالهای 1999 و 2006 و 2012 حضور یافته است .
این ورزش در بسیاری از نقاط دنیا بهویژه آمریکای شمالی و مرکزی و شرق آسیا بسیار پرطرفدار است.
بیسبال ورزش ملی یا پرطرفدارترین ورزش ایالات متحده آمریکا، کوبا، پورتوریکو، دومینیکن، پاناما، نیکاراگوئه، ونزوئلا در قاره آمریکا و همچنین ژاپن، کره جنوبی و تایوان در آسیا است.
از المپیک ۱۹۹۶ آتلانتا دو رشته ورزشی بیسبال و سافتبال در تقویم المپیک قرار گرفتند و مقررشد تا مسابقات سافتبال در گروه بانوان و بیسبال در گروه آقایان برگزار شود.
اما در جلسه سال ۲۰۰۵ کمیته بینالمللی المپیک در سنگاپور برای تعیین میزبانی المپیک ۲۰۱۲ این دو رشته اولین قربانیان سیاست کاهش و جلوگیری از گسترش تعداد ورزشکاران و مسابقات و رشتههای ورزشی المپیک شده و از برنامه مسابقات المپیک لندن حذف شدند. در المپیکهای بعدی برای برگزاری مسابقات این دو رشته ورزشی رأیگیری بهعمل خواهد آمد.